شیوهنامهی اجرایی رفتار و پوشش حرفهای دانشجویان و دستیاران علوم پزشکی
وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در جهت قانونمندی و استاندارد سازی رفتار و پوشش دانشجویان دانشگاهها و دانشکدههای علوم پزشکی و دستیاران، آیین نامه رفتار و پوشش حرفهای دانشجویان و دستیاران دانشگاهها و دانشکدههای علوم پزشکی کشور تهیه گردید تا ضمن شفاف سازی عملکرد دانشجویان و دستیاران خط مشی مشخص برای مجریان و ناظران باشد.
به گزارش مفدا گیلان، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در جهت قانونمندی و استاندارد سازی رفتار و پوشش دانشجویان دانشگاهها و دانشکدههای علوم پزشکی و دستیاران با اتکاء به دانش جمعی و قوانین موجود در سطح ایران و جهان و به استناد قوانین بالا دستی، استانداردهای حقوق گیرنده خدمت و همراه وی و مصوب جلسه ۳۵۸ شورای عالی انقلاب فرهنگی مورخ ۷۴٫۶٫۱۳ در خصوص مصادیق پوشش مجاز و غیر مجاز حرفهای دانشجویان و دستیاران که در تبیین بند ۳د ماده ۶ آیین نامه انضباطی دانشجویان تدوین شده است، آیین نامه رفتار و پوشش حرفهای دانشجویان و دستیاران دانشگاهها و دانشکدههای علوم پزشکی کشور به تصویب رسید و به منظور اجرایی نمودن این آییننامه به استناد بند ۱ از ماده ۴ آییننامه رفتار و پوشش حرفهای دانشجویان و دستیاران دانشگاهها و دانشکدههای علوم پزشکی کشور شیوهنامهای تهیه گردید تا ضمن شفاف سازی عملکرد دانشجویان و دستیاران خط مشی مشخص برای مجریان و ناظران باشد.
رفتار حرفهای
از آنجا که هدف از آموزش دانشجو و دستیار در دانشگاههای علوم پزشکی، تربیت نیروی ماهر جهت انجام حرفه مقدس پزشکی و احتمالاً ورود به حریم خصوصی افراد است، از این رو به عنوان یک وظیفه شرعی و اخلاقی، دانش آموخته علوم پزشکی موظف است رفتاری کاملاً حرفه ای و متناسب با شأن محیطهای علمی و درمانی از خود نشان دهد و به عنوان مشاوری رازدار به حریم خصوصی و شأن و مقام دیگران احترام بگذارد.
الزامات حدود، وظایف و آداب حرفه ای دانشجویان و دستیاران علوم پزشکی
۱. کارت شناسایی ارائه شده از سوی معاونت آموزشی شامل عکس، نام و نام خانوادگی، آرم دانشگاه، رشته تحصیلی و مقطع تحصیلی دانشجو / دستیار باید به صورت متحدالشکل بر روی سینه در سمت چپ لباس فرم به طوری که قابل رؤیت باشد، نصب شود.
۲. لازم است کلاسهای درس دانشجویان و دستیاران دختر و پسر در دو ردیف جداگانه تشکیل شود.
۳. دانشجویان و دستیاران باید به منظور رعایت استانداردهای حقوق خدمات گیرندگان و همراهان وی متون مصوب اخلاق پزشکی را مطالعه و به آن عمل کنند.
۴. از آن جایی که رعایت حریم شخصی و خصوصی و آرامش روحی بیمار در هر شرایطی برای دانشجویان و دستیاران الزامی است، لذا باید سعی کنند قبل از اخذ شرح حال، معاینه، آزمایش و … رضایت بیمار را اخذ کنند.
۵. دانشجویان و دستیاران در صورتی که دستورالعملی را به ضرر بیمار و یا ناقض مقررات بالینی و ایمنی ببینند باید آن را با مسئول ارشد بالینی در میان بگذارند.
۶. دانشجویان و دستیاران باید به حقوق بیماران در رابطه با انتخاب درمانگر و روش درمانی در موارد غیر اورژانس احترام بگذارند.
۷. دانشجویان و دستیاران باید به آداب و رسوم، زبان، مذهب و فرهنگ بیماران احترام بگذارند.
۸. هرگونه تصویربرداری، فیلمبرداری و ضبط صدا از بیمار با استفاده از تلفن همراه و غیره بدون اجازه کتبی بیمار ممنوع است.
۹. دانشجویان و دستیاران نباید از موقعیت بیماران و یا خانوادههای آنان سوء استفاده کنند.
۱۰. دانشجویان و دستیاران باید اسرار بیماران را حفظ کنند.
۱۱. استعمال سیگار و سایر دخانیات در زمانهای حضور فرد در محیطهای دانشگاهی (بیمارستانها، خوابگاهها، سالن مطالعه، امکان ورزشی، کافی شاپ ها، رستورانها و …) ممنوع است.
۱۲. هر گونه خوردن و آشامیدن بر بالین بیمار ممنوع است.
۱۳. استفاده از تلفن همراه و سایر وسایل صوتی و تصویری بر بالین بیمار ممنوع است.
۱۴. هرگونه بحث و شوخیهای نامناسب و خندیدن با صدای بلند در تمامی محیطهای بالینی بخصوص در مقابل بیماران و یا محیطهای عمومی ممنوع است.
۱۵. بلند کردن صدای موبایل یا هر رسانه دیگر به عنوان پخش صوت در محیطهای بالینی ممنوع است.
۱۶. رعایت حدود شرعی در نگاه و گفتگو با نامحرم و رعایت شئونات اخلاقی، اجتماعی و دانشجویی در محیطهای بالینی بسیار ضروری است. دانشجویان و دستیاران باید از اعمال و رفتار خلاف شئون اسلامی، دانشجویی و اخلاق حرفه ای خودداری کند.
۱۷. جویدن آدامس برای دانشجویان و دستیاران در زمانی که پوشش بیمارستان را بر تن دارند یا در حال گفتگو و مداخلات تشخیصی و درمانی در مورد بیماران هستند، مجاز نیست.
۱۸. استفاده از هر نوع دارو و یا مادهای که باعث غیرعادی جلوه کردن حرکات و گفتار دانشجو و دستیار شود، ممنوع است.
۱۹. رعایت ادب و احترام، فروتنی، اخلاق و آداب اسلامی متناسب با شأن یک فرد دانشگاهی در برابر اساتید و اعضای هیات علمی الزامی است.
۲۰. دانشجویان و دستیاران از هرگونه توهین و تمسخر زبانی و رفتاری، مشاجره و پرخاشگری خودداری کنند.
۲۱. دانشجویان و دستیاران ملزم به استفاده صحیح، حفاظت و نگهداری از امکانات، تجهیزات و وسایل عمومی در اختیار هستند. دانشجویان و دستیاران بدون هماهنگی مسئول مربوطه مجاز به استفاده از تجهیزات نخواهند بود و علائم هشدار دهنده و راهنمای استفاده از وسایل باید مورد توجه قرار گیرد.
۲۲. استفاده از امکانات و تجهیزات برای مصارف شخصی و یا به نفع احزاب و گروههای غیرمجاز ممنوع است.
۲۳. ایراد خسارت به اموال موجود در فضاهای دانشگاهی و محیطهای بهداشتی و درمانی یا سایر اموال بیت المال مجاز نیست.
۲۴. در درون بخشهای بیمارستانی استفاده از هرگونه پوشش غیرحرفه ای روی لباس فرم مصوب ممنوع است. تبصره: استفاده از چادر رنگ روشن در محیط آموزشی درمانی در صورتی که مخصوص استفاده در فضای درمانی باشد بلامانع است.
۲۵. چنانچه دانشجو یا دستیار بیماری مسری داشته باشد باید مسئول ارشد آموزش بالینی خود را مطلع کرده و نکات لازم در مورد اصول بهداشتی را رعایت کند.
۲۶. هنگام معاینه بیمار غیر همجنس باید دانشجو یا دستیار همجنس بیمار یا همراه او (بیمار) در کنار دانشجو و دستیار معالج حضور داشته باشد.
مصادیق بایدها و نبایدهای پوشش و آراستگی (مشترک آقایان و بانوان)
۱. استفاده از پوشش یا زینت آلات مغایر با شرع مقدس اسلام، فرهنگ اسلامی و ملی و شأن و عرف دانشگاه و مصداق ترویج فرهنگ و سبک غربی و حاوی حروف و کلمات و نماد عرفانهای نوظهور، فرقههای انحرافی و شیطان پرستی ممنوع است.
۲. مدل مانتو، مقنعه، لباسها، کفش و کیف باید ساده و به دور از مدهای افراطی باشد.
۳. هرگونه پوشش کوتاه یا تنگ، مانتو جلو باز، جنس حریر، تور و یا لباسهای یقه باز که بدن را نمایان سازد، ممنوع است.
۴. مچ بندهای (دست و پا) غیرمتعارف که دارای نقوش زننده، علائم گروههای انحرافی، ضد اخلاق و یا رنگ دار، پولک دار، چراغ دار، قفل دار، زنجیر دار و … ممنوع است.
۵. استفاده از پیشانی بند، شال، دستمال گردن، کمربند، انگشتر و کیفهایی که دارای نقوش و نوشتههایی با حروف لاتین و زننده و یا دارای علائم گروههای انحرافی ممنوع است.
۶. استفاده از لباسها و هرگونه اقلام آویز شده که روی آن تصاویر زن، عبارات عاشقانه، مبتذل، الفاظ رکیک، تصاویر فکاهی پوچ و بی معنا، شعارهای قومی، نژادی، آرم و نشانههای دین ستیزی، گروههای خاص انحرافی از جمله رپ، هوی و تبلیغات تجاری که زننده یا توهین آمیز تلقی میشوند یا محیطهای آموزشی را خصمانه میسازند، ممنوع است.
۷. هرگونه تاتو (خالکوبی) صورت (لب، ابرو و چشم) و در نواحی قابل رویت (دستها و صورت و …) و سوراخ کردن اعضای بدن نظیر حلقه در بینی ممنوع است.
۸. استفاده از پوشش مجامع غیرمناسب برای محیط دانشگاهی نظیر پوشش متناسب با محافل جشن، محیطهای تفریحی و ورزشی و مکانهای استراحت ممنوع است.
۹. پوشیدن کلاه در کلاسهای درس و بالین بیماران و نیز درمانگاهها (محیطهای آموزشی) ممنوع است.
۱۰. به منظور کاهش صدمه به پا و پیشگیری از انتقال عفونت، استفاده از دمپایی و صندل در محیطهای آموزشی و یا بالینی به جز اتاق عمل و بخشهای مراقبتهای ویژه و قلبی ممنوع است.
۱۱. استفاده از عینک آفتابی در کلاسهای درس و بالین بیماران و نیز درمانگاهها (محیطهای آموزشی) ممنوع است، مگر اینکه به توصیه پزشک باشد.
۱۲. استفاده از هرگونه لوازم آرایش، ادکلن و عطرها با بوی تند نامتعارف در محیطهای آموزشی ممنوع است.
۱۳. استفاده از هرگونه پروفایل بدون پوشش و یا پوششهای نامناسب در فضای مجازی ممنوع است.
مصادیق بایدها و نبایدهای پوشش و آراستگی بانوان
۱. استفاده از کلاه بدون مقنعه ممنوع است.
۲. استفاده از مژه مصنوعی ممنوع است.
۳. با استفاده از مقنعه بلند (تا زیر شانه) و با ضخامت مناسب تمامی سر و موها باید پوشیده شود، به طوری که نواحی گردن و ناحیه یقه لباس نیز پوشانده شود. استفاده از روسریهای نازک و کوتاه، شال به تنهایی یا خارج شدن مو از جلوی سر و پشت مقنعه ممنوع است.
۴. کاشت ناخن و آرایشهایی در صورت و ناخن که موجب جلب توجه دیگران میشود و اثر درمانی ندارد، ممنوع است.
۵. پوشیدن بلوز شلوار به تنهایی و بدون مانتوی جلو بسته ممنوع است. همچنین نمایان شدن هر قسمتی از بدن از زیر مانتو مجاز نیست.
۶. روپوش و یا پیراهن زنان و مردان باید در تمام مدت حضور در محیطهای بالینی به طور کامل بسته باشد.
۷. مشخصات روپوش دانشجویی / دستیاری به این ترتیب است: روپوش سفید بلند (در حد زانو)، گشاد، آستین بلند، غیرچسبان و ضخیم به طوری که لباس زیر آن قابل رویت نباشد.
۸. پوشیدن دامن جایگزین شلوار برای بانوان به غیر از موارد خاص مانند بیماری خاص یا دوران بارداری ممنوع است.
۹. حضور دانشجویان و دستیاران در محیطهای آموزشی با مانتوهای تنگ یا خیلی گشاد، کوتاه (بالای زانو) یا خیلی بلند، چاکدار، آستین کوتاه، چسبان، بدن نما، دارای رنگ تند و زننده یا سویشرت، شومیز، بلوز، سارافون و تونیک ممنوع است.
۱۰. پوشیدن شلوار کوتاه (ساق کوتاه)، شلوارک، تنگ، چسبان، ساپورت، لگ، استرچ، خمرهای، شلوارهای آویزان، جورابهای شلواری، شلوار پاره یا وصله دار ممنوع است.
۱۱. به جهت بهداشتی ناخنها باید کوتاه و تمیز باشد. ناخن بلند به دلیل داشتن لبه تیز احتمال آسیب به دیگران و تجهیزات ممنوع است.
۱۲. از آنجایی که لاک ناخن، برچسبهای ناخن و ناخنهای مصنوعی موجب تجمع باکتری و افزایش شانس انتقال عفونت و ایجاد مشکل در زمان کار با تجهیزات استریل است، داشتن این ناخنها ممنوع است.
۱۳. استفاده نامتعارف از جواهرات در صورت (نگین بینی یا دندان)، دست و پا (زنجیر پا) که مغایر با عرف دانشگاه باشد، ممنوع است. لیکن استفاده از جواهرات و زیور آلات متعارف محیطهای اداری و دانشگاهی مانند حلقه یا انگشتر ازدواج بلامانع است.
۱۴. پوشیدن جورابهای زنانه و مردانه که تا بالای مچ را بپوشاند، ضروری است. پوشیدن جورابهای توری مجاز نیست.
۱۵. استفاده از کفشهای دارای پاشنه بلند (بالای ۵ سانتیمتر) و صدادار و نیز پوشیدن چکمه روی شلوار ممنوع است.
پوشش در خوابگاهها و ورزشگاهها
۱. پوشش محیط خوابگاه باید متناسب با اماکن خوابگاهی باشد. پوشیدن لباس راحتی و بدن نما به ویژه برای بانوان در هر شرایطی در فضای عمومی خوابگاه ممنوع است.
۲. با توجه به تفکیک جنسیت محیطهای ورزشی، پوشش اختصاصی هر رشته ورزشی میتواند متناسب با همان محیط و رشته ورزشی استفاده شود.
نظر دهید